Óskiljanlegt

Fáir einstaklingar nýta úrræði um sértæka skuldaaðlögun.

Ég skil þetta ekki alveg. Af hverju hafa ekki fleiri en raun ber vitni kynnt sér þau úrræði sem þó eru í boði? Til dæmis, hvað með alla þá sem lýsa vanda sínum í fjölmiðlum þessa dagana. Eru þeir búnir að máta sig við þær leiðir sem boðið er upp á?

Ekki um að ræða trúnaðarsamtal þegar börn ræða við fagaðila

Misskilningur að það ríki einhver sérstakur trúnaður milli barns/unglings og fagaðila

Sá misskilningur virðist vera meðal einstakra fagaðila að í viðtölum við unglinga ríki fullur trúnaður. Unglingarnir sjálfir sem leita t.d. til námsráðgjafa eða skólahjúkrunarfræðings telja einnig oft að um sé að ræða trúnaðarsamtal.  Einstaka sinnum fréttist af tilvikum þar sem fagaðili í skóla hefur á þessari forsendu látið hjá líða að upplýsa forsjáraðila um mikilvæg atriði sem fram hafa komið í viðtali við unglinginn með þeim afleiðingum að hagsmunum hans hafi ekki verið gætt sem skyldi.

Hið rétta er að í reynd ríkir enginn trúnaður milli fagaðila og unglings í viðtölum sé viðkomandi undir 18 ára aldri.  Fagaðili þarf þess vegna að gæta þess að setja sig ekki í þá stöðu að hann og unglingurinn búi einir yfir trúnaðarupplýsingum sem eru alvarlegs eðlis.  Að sjálfsögðu ber fagaðila ávallt að meta hvaða upplýsingar eru af þeim toga að greina verði forsjáraðilum frá þeim.  Komi hins vegar fram upplýsingar, vísbendingar eða grunsemdir um að hagsmunum unglingsins eða annarra barna sé með einhverjum hætti ógnað ber fagaðila að upplýsa forsjáraðila um það. Öðruvísi geta þeir ekki brugðist við með viðeigandi hætti hvort heldur með fyrirbyggjandi aðgerðum svo sem fræðslu og leiðbeiningum eða öðrum lausnarmiðuðum leiðum.  

Mun unglingurinn þá ekki segja frá?

Þau rök hafa heyrst í þessu sambandi að unglingurinn muni síður tjá sig um áhyggjuefni sín geti hann ekki treyst á fullan trúnað. Það kann að vera mat einhverra að einmitt þess vegna sé þagmælska fagaðilans mikilvæg. Hin hliðin á málinu er sú að ákveðin áhætta fylgir því að lofa unglingi fullum trúnaði vegna þess að málefni hans geta þróast á þann veg að fullorðnir verði með einum eða öðrum hætti að koma að málinu.  Áhyggjuefni eða vandamál unglinga sem kunna að virðast léttvæg í viðtali geta tekið á sig alvarlegri myndir þegar fram líða stundir. Unglingurinn getur líka í viðtali við fagaðilann opinberað mál sem sá síðarnefndi sér í hendi sér að forsjáraðilar verði að fá upplýsingar um til að eiga möguleika á að aðstoða barn sitt. Hafi fagaðilinn þá áður lofað trúnaði á hann fárra kosta völ en að brjóta hann.

Til að fyrirbyggja að þessi staða komi upp er góð regla að upplýsa skjólstæðinga undir 18 ára aldri í upphafi samtals að þar sem hann er ekki orðinn sjálfráða sé ekki um eiginlegt trúnaðarsamtal að ræða. Komi upp í viðtalinu málefni sem fagaðilinn metur svo að forsjáraðilar þurfi að fá vitneskju um er sanngjarnt og eðlilegt að gefa unglingnum kost á að segja forsjáraðilum sjálfur frá því með eða án aðstoðar fagaðilans. Sé þessi valmöguleiki ekki fýsilegur unglingnum kemur það í hlut fagaðilans að upplýsa forsjáraðila um málið.  Hvenær og með hvaða hætti málið verður upplýst frekar er sjálfsagt að leggja undir stálpaðan ungling til að koma í veg fyrir að honum finnist að komið hafi verið aftan að sér eða gengið framhjá sér með einhverjum hætti.

Hvaða málefni er ekki hægt að halda frá forsjáraðilum?

Með reynslunni lærist fagaðila að leggja mat á málefni, alvarleika þeirra og hugsanlegar afleiðingar. Ef skjólstæðingur er undir 18 ára aldri ber fagaðila að upplýsa foreldra ef unglingurinn segir t.d. frá því að hann haldi að hann hafi einhverja sjúkdóma eða ef hann upplýsir að hafa verið beittur ofbeldi þar á meðal einelti eða áreitni af einhverjum toga. Sama á við ef unglingurinn upplýsir að hann búi yfir álíka upplýsingum um aðra undir sjálfræðisaldri. Eins ber fagaðila að upplýsa forsjáraðila ef fram kemur í viðtalinu að  hann stundi atferli sem geti verið honum andlega eða líkamlega skaðlegt eða viðhafi sjálfskaðandi/andfélagslega hegðun sem gæti haft skaðleg áhrif og alvarlegar afleiðingar fyrir hann. Hér er einungis drepið á því helsta sem upp gæti komið í  viðtali við skjólstæðinga undir 18 ára aldri og sem mikilvægt er að upplýsa til þess að hægt sé að fylgja málum eftir með nauðsynlegum úrræðum.

Hver er afstaða forsjáraðila?

Án þess að ætla að tala máli allra forsjáraðila tel ég þó engu að síður líklegt að þeir séu oftast nær sáttir við fyrirkomulag af þessu tagi leiti barn þeirra til fagaðila, hvort heldur innan skóla eða utan. Forsjáraðilar, sem sjá að barninu sínu líður illa eða hefur áhyggjur sem það getur ekki tjáð sig nægjanlega vel við heimilisfólkið, hvetja iðulega til þess að barnið ræði við fagaðila skólans, námsráðgjafa, skólahjúkrunarfræðing eða óska eftir að sálfræðingur komi að málefnum barnsins.  Fæstir forsjáraðilar gera kröfu um að fá vitneskju um allt það sem barnið segir í slíkum viðtölum.  Flestir treysta einfaldlega dómgreind sérfræðinga til að leggja mat á upplýsingarnar og vinsa úr þær sem þurfa að berast foreldrum eigi þeir að geta rækt forsjárskyldur sínar með ábyrgum hætti.

Grein áður birt á www. pressan.is og í Skólavörðunni.

Mikið atvinnuleysi?

Það er engum blöðum um það að fletta að það er heilmikið atvinnuleysi á Íslandi um þessar mundir. Atvinnuleysi er auk þess eitthvað sem er hægt að mæla á hverjum tíma með nokkrum áreiðanleika. Umræðan um gríðarlegt atvinnuleysi er nánast dagleg. Þess vegna undrast maður yfir því að einnig daglega, eru blöðin stútfull af atvinnuauglýsingum.

Víða er ekki betur séð en það vanti fólk í hin fjölbreyttustu störf. Sjálf er mér kunnug um lausar stöður sem ekkert hefur gengið að ráða í. Ástæðan er m.a. sú að viðkomanda sem boðið hefur verið staðan er á bótum og vill halda áfram að vera á bótum eins lengi og mögulegt er. Bjóðist aðila starf fyrir milligöngu VMST sem hann neitar að taka veldur það missi bótaréttar í 40 bótadaga.

Hópur atvinnulausra er ekki einsleitur. Sumir atvinnulausir þiggja með þökkum að fá vinnu enda þótt hún sé ekki alveg á þeirra sér-eða áhugasviði. Þetta er fólk sem umfram allt vill vinna jafnvel þótt launin séu lægri en bæturnar. Öðrum þykir e.t.v. bara gott að vera á bótunum eins lengi og þeir mögulega geta og hafna því vinnutilboðum eins lengi og þeir geta.

Þolandi í bernsku, gerandi á vinnustað

Það er til mikils að vinna að reyna allt til að sporna við að einelti komi upp og þrífist í grunnskólum. Mörg dæmi eru um að einstaklingur sem hefur verið þolandi eineltis í bernsku verði á fullorðinsárum gerandi eða liðsmaður geranda eineltis á vinnustað. 

Þolandi langvarandi eineltis kemur oftar en ekki út í lífið með brotna sjálfsmynd.  Algengt er að hann finni fyrir öfund í garð fólks sem gengur vel í lífinu. Hann finnur fyrir reiði og jafnvel heift.  Þegar inn á vinnustað er komið reynir hann oft að byrja að safna í kringum sig liðsmönnum og telur að með því sé hann að tryggja að verða ekki sjálfur undir eða útilokaður með einhverjum hætti. 

Sá sem eineltið beinist að getur í sjálfu sér verið næstum hver sem er. Ekki er óalgengt að fyrir valinu verði einhver einstaklingur sem gerandanum tekst að sannfæra aðra um að sé með einum eða öðrum hætti ómögulegur eða hafi einhver sérréttindi á staðnum sem hinir hafi ekki.

Í Samfélaginu í nærmynd í morgun á Rás 1 ræddi ég um fyrirbyggjandi aðgerðir í skólum. Um er að ræða þá hugmynd að sálfræðingur og námsráðgjafi eða annað fagfólk skólans gangi í bekki með ákveðin skilaboð (sjá nánar á pressan.is). 

Hlusta má á viðtalið með því að smella hér.

Til skólayfirvalda

Sem skólasálfræðingur grunnskóla hef ég ásamt námsráðgjafa gengið í alla bekki frá 4.-10. bekk og fært þeim ákveðin skilaboð í forvarnarskyni. Ég hvet skólayfirvöld á landinu öllu til að gera slíkt hið sama og senda sálfræðing skólans, námsráðgjafa eða annan fagaðila inn í bekki með þessi skilaboð og fleira þeim tengdum.

Með þessari aðgerð er verið að gefa börnunum mikilvæg skilaboð sem líkleg eru til að fyrirbyggja að upp komi eineltismál í viðkomandi skóla.

Meðal þess sem við sögðu við börnin var að einelti eða stríðni er ekki liðið í þessum skóla.
Sjá meira hér

Hvert framfaraskref innan kirkjunnar má eigna öflugum hópi hugsandi presta

Geir Waage er að skaða stétt sína með því að opinbera afstöðu er varðar tilkynningarskyldu vs. þagnarskyldu. Hvað vitum við um nema fleiri hvort heldur af hans kynslóð eða yngri séu sama sinnis? Geir hótar í raun að brjóta lög með því að horfa framhjá tilkynningarskyldu þegar hún á við. Biskupi ber að taka Geir á teppið og veita honum áminningu í það minnsta. En mun biskup gera það? Hans þáttur í máli Ólafs heitins Skúlasonar fyrrverandi biskups er sérstakt rannsóknarefni.  Ekki er betur séð en hann, eftir að hann varð biskup, hafi legið um langan tíma á upplýsingum um meint glæpsamlegt athæfi Ólafs á hendur a.m.k. þremur konum sem vitað er um.

Kallar meðhöndlun kirkjunnar á máli Ólafs Skúlasonar á afsögn biskups?

Hvort heldur það er biskup eða sálfræðingar, ef því er að skipta, þá stöndum við endrum og sinnum frammi fyrir málum sem við vitum ekki hvernig við eigum að bregðast við. Hvað gerum við þá? Sjá meira hér.

Prestar ekki undanþegnir tilkynningarskyldu

Í landinu er tilkynningarskylda skv. 16 og 17. gr. barnaverndarlaga nr. 80/2002. Tilkynningarskylduákvæðið hljóðar svo:

Hverjum þeim sem stöðu sinnar og starfa vegna hefur afskipti af málefnum barna og verður í starfi sínu var við að barn búi við óviðunandi uppeldisskilyrði, verði fyrir áreitni eða ofbeldi eða stofni heilsu sinni og þroska í alvarlega hættu er skylt að gera barnaverndarnefnd viðvart.

Halda sumir prestar virkilega að þeim beri ekki að virða tilkynningarskyldu?

Sjá nánar

 

Ansi margir þyrftu að taka pokann sinn. Ótrúlegur málflutningur Þórs Sari í hádegisfréttum.

Nornaveiðar?

Birgir Hermannsson, stjórnmálafræðingur segir í Fréttablaðinu að margir aðrir þyrftu nú að segja af sér ef "þetta"eigi að vera afsagnarsök. Hér er verið að vísa í hvað hver vissi um gögn Seðlabankans um heimild til gengistryggingar.

Sigurður Líndal bætir um betur og segir að miða við þessa ruglingslegu umræðu hefði þetta getað haft mjög truflandi áhrif á fjármálalífið hefði ráðherra sagt frá álitinu.

Rétt er að bíða frekari upplýsinga í þessu máli og vissulega þurfa öll kurl að koma til grafar.

Ekki skal því kasta steini í meinta syndara. Kannski ágætt að stjórnmálamenn og aðrir sem nú hamast hvað mest líti sér nær. Eins má skoða hversu margir þyrftu að hypja sig úr hinum ýmsu embættum ef "þetta mál" eins og alla vega það lítur út þessa stundina, eigi að vera afsagnarsök.

Dramb er versti óvinur þingmanna

Dramb er það persónueinkenni sem klæðir þingmenn hvað verst og auðvitað bara allt fólk án tillits til hvaða stöðum það gegnir. En auðvitað er þetta oftast nær persónulegt mat hvers og eins. Upplifun fólks á öðrum er mismunandi og fer m.a. eftir aðstæðum og málefnum hverju sinni. Monthani í mínum augum þarf ekki að vera monthani í annarra manna augum.

Sjá pistil hér

Þörf til að upphefja sjálfan sig eða hreinar ranghugmyndir?

Það er stórfurðulegt að lesa greinar um hver eigi helsta heiðurinn af því að Landeyjahöfn er nú orðin að veruleika. Annars vegar eru grein Árna Johnsen sem fullyrðir í löngu máli og með ítarlegum hætti að honum beri að þakka sérstaklega fyrir að ráðist var í að byggja Landeyjahöfnina. Það má sjá í grein hans í Morgunblaðinu 20. júlí sl.

Á hinn bóginn má lesa grein eftir Gunnar Gunnarsson aðstoðarvegamálastjóra (Morgunbl. 24. júlí), en hann segir að þvert á móti hafi Árni verið alfarið á móti að ráðist yrði í að byggja höfn í Landeyjum heldur hafi hann ekki mátt heyra minnst á annað en að haldið yrði áfram að veita fé í rannsóknir á jarðgöngum til Eyja. Samkvæmt Gunnari er Árni að mæra sig fyrir eitthvað sem hann reyndi að koma í veg fyrir með öllum ráðum og dáðum.

Hvernig má það vera að Árni Johnsen geti mært sjálfan sig fyrir eitthvað sem hann reyndi með öllum ráðum að koma í vega fyrir? Margt kemur upp í hugann.
Er hann haldinn ranghugmyndum um eigið ágæti?
Er þetta mikilmennskubrjálaði?
Skortir hann hæfni til lágmarks sjálfsgagnrýni?
Er þetta minnisleysi eða man hann bara einhver valin atriði? 

Hann er ekki einn um að mæra sig fyrir nákvæmlega þetta, heldur hefur bæjarstjórinn í Vestmannaeyjum einnig gert það.  Af hverju skyldi hann gera það ef þetta er ekki satt?

Þetta eru margar spurningar og fátt um svör við þeim. Sjálf minnist ég þess að Árni sá fátt annað í stöðunni en jarðgöng á þessum tíma. Nú segir hann að um hafi verið að ræða eins konar leikfléttu af sinni hálfu til að tryggja gerð Landeyjahafnar. Með því að segja þetta er eins og hann sé að hagræða og aðlaga enn frekar aðstæðum og atburðarrás til að reyna að fegra sig á trúverðugri hátt en sem gerir þátt hans í þessu í raun enn ótrúverðugri.

Óhætt er að segja að Árni hefur meðvitað eða ómeðvitað ríka tilhneigingu til að mæra sig, upphefja sig og samkvæmt Gunnari og sjálfsagt fleirum eignar hann sé heiður sem honum ekki ber. Sjálfsagt er margt sem honum má þakka en kannski ekki þetta.

 

Fljótt skipast veður í lofti

Runólfur Ágústsson, nýskipaður umboðsmaður skuldara, hefur sent félagsmálaráðherra bréf þess efnis að hann sé hættur sem umboðsmaður skuldara.

Ákveðið hafði verið að rannsaka skuldamál hans.

Sigmar stóð sig vel í Kastljósinu í kvöld

Er gáttuð á ráðningu í starf umboðsmanns skuldara

Runólfur Ágústsson hefur verið ráðinn Umboðsmaður skuldara.

Ég er alveg steinhissa á þessari ráðningu.

Hefði haldið að rétta manneskjan í þetta starf væri Ásta Sigrún Helgadóttir, forstöðumaður Ráðgjafastofu um fjármál heimilanna.

Hvað hafði Runólfur umfram hana sem gerði hann hæfari??

 

Öryggið á oddinn. Er smokkurinn of dýr?

Að smokkurinn sé of dýr og að það sé  ástæða aukinna tilfella m.a. Lekanda?

Þessa skýringu kaupi ég ekki. Í fréttum var fjallað um lokaverkefni tveggja sálfræðinema og var þetta m.a. ein af skýringum þeirra fyrir aukinni tíðni lekanda og annarra kynsjúkdóma.

Tveir smokkar kosta 500 krónur og 12 smokkar kosta 2000 krónur.

Ég held að ástæða þess að ungmenni noti ekki smokkinn í meiri mæli sé fyrst og fremst að þeim þykir það hallærislegt. Þetta er feimnismál. Það er ólíklegt að helsta ástæðan sé sú að þeir hafi ekki ráð á að kaupa smokka.

Ástæður fyrir því af hverju svo margir eru enn reiðir og pirraðir

  Því er ekki að leyna að það er pirringur og reiði í samfélaginu sem tengist með einum eða öðrum hætti hruninu og afleiðingum þess. Einhverjir kunna að furða sig á því hve reiðin er enn djúpstæð og virðist ætla að endast lengi.  Í ljósi þess hversu mikið áfall dundi yfir þjóðina á haustdögum 2008 er hins vegar ekki að undra að fólk skuli enn vera tilfinningalega sundurtætt. Þannig mun það án efa verða um sinn eða í það minnsta þar til sérstökum saksóknara hefur tekist að grynnka á málafjöldanum á hans borði. Fólk verður ekki sátt fyrr en fundnar hafa verið ásættanlegar lausnir á allra erfiðustu skuldamálum sem  til var stofnað  á góðæristímanum. Meira um þetta hér

Mótmæli síðastliðna daga endurspegla ekki reiðina í þjóðfélaginu

Stöðugt er verið að vísa í almenningur þetta og almenningur hitt eins og allur almenningur sé einn einstaklingur. Þetta hefur verið sérstaklega áberandi í umræðunni um gengistryggðu lánin eftir dóm Hæstaréttar og viðbragða Seðlabanka og FME í því sambandi.

Það er kannski rétt að minna á að það tóku ekki allir gengistryggð bílalán.  Það eru ekki heldur allir með lán á bakinu. Það eru til einstaklingar og fjölskyldur sem hafa einmitt forðast eins og heitan eldinn að taka lán yfir höfuð. Þeir hafa heldur viljað vera án hluta eða látið sig vanta þá frekar en taka fyrir þeim lán. Þetta er fólkið sem jafnvel hefur unnið myrkrana á milli og lagt fyrir til að geta síðan síðar veitt sér einhvern munað.  Það er ekki óeðlilegt að þessi hópur sé einnig reiður enda kemur það í hlut þeirra sem skattgreiðenda að borga brúsann þegar upp er staðið.

Það eru margir reiðir hópar í samfélaginu nú en þeir eru ekki allir reiðir yfir sama hlutnum. 

Aflífa eðluna, af hverju?

Getur einhver hér gefið mér eina ástæðum fyrir því af hverju svæfa á þessa fallegu eðlu sem fannst í dag????

Stundum séð sem hrein og einskær öfund

Fetaði i fótspor stóru systur.

Það er eðlilegt og mjög algengt að yngri systkinum langi til að taka eldri systkini sín til fyrirmyndar og fylgja í fótspor þeirra. Dæmi eru þó um að eldri systkini telji að yngri systkini "hermi" eftir þeim af einskærri öfund og að það sé þess vegna sem þau vilji gera eins og þau.

Fischer verður grafinn upp

Fischer grafinn upp. Frábært!! Enda hvað annað? Leiða þarf þetta mál til lykta. Öðruvísi verður aldrei friður um það og stúlkan, barnið, mun aldrei fá þessa staðfestu, hvað þá viðurkenningu að hún sé dóttir Fischers, sé hún dóttir hans.

Bara að svara spurningu Björns Vals

Sigurður Kári þarf bara að svara Birni Vali betur. Ekki nóg að segja bara að hann hafi engin tengsl.

Krafa fólksins er að upp á borð komi ítarleg svör sérstaklega um þessi viðkvæmu mál.

Það á ætíð að vera leyfilegt að spyrja spurninga. Maður bara verður að svara á heiðarlegan og einlægan hátt og það getur Sigurður Kári vel gert. Ég treysti honum alla vega vel til þess.

Þetta er eina leiðin til að eyða allri tortryggni.