Kynjamismunur á Alþingi. Karlar í ræðustóli 84 prósent en konur 16 prósent

Konur hafa seint legið undir ámælum fyrir að vera þöglar eða eiga almennt erfitt með að tjá sig. Mikið frekar hafa þær haft vinninginn hvað mælsku varðar ef marka má niðurstöður a.m.k. sumra samanburðarannsókna á kynjunum. Konur hafa oftar en ekki verið álitnar samviskusamari en karlar og hafa jafnvel fengið hærra gildi á kvörðum sem mæla málfarslega hæfni, færni í að tjá sig t.a.m. að tjá tilfinningar sínar. Vísbendingar eru jafnframt um að konur eigi auðveldara með að ræða vandamál ef bornar saman við karla. Sumar kannanir hafa reyndar sýnt að úr þessum mismun dragi þegar fullorðinsárum er náð. Enn aðrar rannsóknir kunna að sýna allt aðrar niðurstöður og því skal varast að fullyrða eða alhæfa nokkuð í þessum efnum.

Hverju sætir það að á Alþingi halda konur meira en helmingi færri ræður en karlar? 
Nú þegar tæpar þrjár vikur eru liðnar af þingvetri segir í þingbréfi birt í Mbl. nú um helgina að á meðan karlar hafa farið 657 sinnum í ræðustól hafa konur einungis farið 153 sinnum. Karlar hafa verið 84% af þingtíma í ræðustóli en konur aðeins 16%.

Markmið þessa pistils er í sjálfu sér ekki að reyna að kryfja orsakir þessa mismunar til mergjar. Greinarhöfundur þingbréfsins nefnir ástæður eins og að þingflokkar tefli frekar körlum fram og að málin séu karllægari.
Ég tek einnig undir með greinarhöfundi þingbréfsins að ekki sé hægt að kalla konur einar til ábyrgðar heldur ekki hvað síst samspili kynjanna. Ef litið er til samspils kynjanna á leik,-og grunnskólum hafa kennarar æði oft lýst því að drengir geri meiri kröfu um athygli og að þeim sé hlutfallslega bæði oftar og meira sinnt en stúlkunum. Þetta gæti allt eins einkennt samskipti kynjanna á vinnustöðum þegar komið er á fullorðinsár og þar er Alþingi engin undantekning.

EF þetta skyldi vera raunin þá má spyrja hvers vegna konur taki ekki sinn tíma og krefjist meira rýmis fyrir sig og sinn málflutning hvort sem það er innan viðkomandi þingflokks eða í þingsal?
Til að leitast við að svara þessari spurningu er freistandi að skoða hvað sumar rannsóknir um kynjamismun segja. Vísbendingar eru um að konur nálgist markmið sín oft á annan hátt en karlar. Þær eru uppteknari af því að stíga nú ekki á neinar tær á leiðinni. Konur forðast frekar en karlar að nýta sér veikleika annarra. Þeim líður einnig verr en karlmönnum í aðstæðum þar sem samkeppni er ríkjandi. Orka kvenna fer gjarnan í að gera hlutina þægilega fyrir alla, fara samningsleiðina og hlúa að góðum og friðsamlegum samskiptum.
Svo er þetta jú einnig spurning um uppeldislega þætti, hvatningu og fyrirmyndir.

Getur kynjamismunur, sé hann þ.e.a.s. raunverulegur, haft eitthvað að gera með það að konur hafi einungis vermt ræðustól Alþingis 16% af tímanum en karlar 84%?
Það er sannarlega áhugavert að skoða þetta út frá sem flestum sjónarhornum þar sem munurinn á fjölda ræðna og ræðutíma kynjanna á þingi er mjög mikill.

Ég vil hins vegar hvetja þingkonur til að láta í sér heyra í þingsal, nota hvert tækifæri og krefjast alls þess svigrúms og tíma sem þær telja sig þurfa. Þótt þingkonur séu dugnaðarforkar, samviskusamar og hugmyndafræðilega öflugar þá er ekki ósennilegt að pólitísk velgengni þeirra sé mæld einmitt út frá þeim mælikvarða hversu oft og mikið þær láti í sér heyra, gefið að málefnið sé verðugt, flutt með málefnalegum hætti og vel rökstutt.
Það er í ræðustóli Alþingis sem vinna þingmanna er kjósendum hvað mest sýnileg.

    

Athugasemdir

[Svala Jónsdóttir, 21.10.2007 kl. 16:47]

"Konur hafa seint legið undir ámælum fyrir að vera þöglar og eiga erfitt með að tjá sig. Mikið frekar hafa þær haft vinninginn hvað mælsku varðar ef marka má niðurstöður mýmargra samanburðarrannsókna á kynjunum."

Þetta er reyndar ekki rétt. Flestar "alvöru" rannsóknir benda til þess að það sé sáralítill munur á kynjunum varðandi það hvort kynið talar meira. Það eru fyrst og fremst sjálfshjálparbækur og álíka óvísindaleg til sem hafa haldið því fram að konur tali meira.

Sjá hér: http://www.sciam.com/article.cfm?articleID=9D97CA85-E7F2-99DF-374622AAD8C33548

og hér: http://www.guardian.co.uk/g2/story/0,,1957827,00.html

[Svala Jónsdóttir, 21.10.2007 kl. 16:49]

Þetta átti að vera "óvísindaleg rit". :)

En varðandi konur á þingi, þá held ég að þetta endurspegli miklu fremur ráðandi stöðu karla innan stjórnmálaflokkanna og inni á þingi, heldur en einhvern eðlislægan kynjamun.

[Kolbrún Baldursdóttir, 21.10.2007 kl. 17:55]

Hárrétt athugað hjá þér Svala, takk fyrir þetta.
Ekki síður áhugavert væri að skoða af hverju karlar hafa svo ráðandi stöðu innan stjórnmálaflokkanna og einnig margt annað sem tengist þátttöku kvenna í stjórnmálum. Ef þú getur miðlað fleiri athugunum á þessu efni þá endilega gerðu það.

[Svala Jónsdóttir, 21.10.2007 kl. 21:56]

Það er margt sem hefur áhrif á þátttöku kvenna í stjórnmálum.

Meðal annars: Þær fá minni hvatningu til að bjóða sig fram, bæði frá fjölskyldunni og öðrum í flokknum, þær efast meira um sjálfa sig (kannski vegna minni hvatningar, færri fyrirmynda og e.t.v. uppeldis?), þær bera meiri ábyrgð á heimilinu og eiga því erfiðara um vik að taka virkan þátt í stjórnmálum, kvenkyns stjórnmálamenn fá öðru vísi fjölmiðlaumfjöllun en karlar, karlkyns leiðtogar sem eru fyrir í flokkunum eru líklegri til að velja og ala upp karlkyns "erfðaprinsa" til að taka við af sér og svo mætti lengi telja.

Ein af þeim sem hefur stúderað þetta er Jennifer Lawless, prófessor í stjórnmálafræði við Brown. Sjá t.d. hér: http://www.aflcio.org/mediacenter/speakout/jennifer_lawless.cfm

[Sigurður Viktor Úlfarsson, 22.10.2007 kl. 11:23]

Þráinn Bertelsson lýsti um daginn eftir nýrri kynslóð stjórnmálamanna með stór eyru og lítinn munn.  Kannski konurnar hafi tekið hann á orðinu!

[Haraldur Haraldsson, 24.10.2007 kl. 10:46]

Eg verð nu að segja það sem alltaf er sagt/engin heldur aftur af þeim að tala i annan tíma/svona er mín tilfinning/Halli gamli

[Ásdís Sigurðardóttir, 25.10.2007 kl. 02:10]

Mér finnst bara að þær verði að vera duglegri að stíga í pontu. Jafnræði er bara ekki svo víða í samfélagi okkar hvorki á þingi né i daglegu lífi. Það eru alltaf einhverjir sem troða á og einhverjir sem láta troða á sér. því miður