Sjálfsvorkunn er flestum kunn

Hægt er að taka undir margt það sem Davíð Þór Jónsson skrifar á baksíðu Fréttablaðsins í dag en þar skrifar hann um sjálfsvorkunn. Stíll hans er með nokkuð háðslegu ívafi og á köflum kaldranalegur en skrifin eru raunsæ og í þeim má finna marga góða punkta.  

Vítahringurinn
Sjálfsvorkunn er eins konar regnhlífarhugtak yfir flokk neikvæðra hugsana sem varða mann sjálfan. Sjálfsvorkunnarhugsanir leiða til vondrar líðan
-sem síðan leiða til neikvæðrar/óæskilegrar hegðunar eða aðgerðarleysis
-sem áfram leiða til enn verri líðan og hringurinn lokast síðan með enn neikvæðari hugsunum um hversu erfitt lífið er.

Hugræn atferlismeðferð
Þeir sem hafa kynnt sér eða undirgengist hugræna atferlismeðferð þekkja þennan hring vel.  Nálgunin beinist einmitt að því að hjálpa fólki til að rjúfa þennan vítahring og setja í stað neikvæðra hugsana aðrar uppbyggjandi og jákvæðar um sjálfan sig og umhverfi sitt.

Stundum fórnarlamb og stundum dómari
Vissulega kemur það fyrir að manni finnst fólk barlóma sér langt umfram efni og ástæður og það gera flestir einhvern tímann á ævinni. Þetta á t.d. við ef maður vorkennir sér lifandi ósköp vegna þess að hafa orðið fyrir, ja kannski smávægilegum skakkaföllum eða mótlæti (stórum í augum þess sem vorkennir sér), sumt jafnvel sem hægt er að bæta með auðveldum hætti.

Allir hafa örugglega á einhverjum tímapunkti upplifað pirring og hneykslun gagnvart einstaklingi sem virðist ekki ætla að læra af mistökum, sem meðtekur ekki ráðleggingar og fellur alltaf í sama pyttinn.

Í þessum tilfellum má maður samt ekki gleyma að einhver ástæða er að baki sem hefur áhrif á að viðkomandi tekur ítrekað rangar ákvarðanir. 

Sama lögmálið fyrir alla
Líklega fer enginn í gegnum lífið án þess að verða fyrir einhverju mótlæti. Hvernig við meðhöndlum mótlætið, upplifum það og vinnum úr því er síðan afar einstaklingsbundið.

Öll vonumst við til að komast í gegnum lífið án þess að verða fyrir missi barna okkar og/eða maka. Eðlilegt er að sjá á eftir foreldrum sínum en í þá viljum við líka halda sem allra lengst. Þeir sem verða fyrir sárasta missi sem hægt er að hugsa sér eru að mínu mati þeir sem missa barnið sitt og einnig þeir sem verða fyrir alvarlegri örkumlun vegna slysa. Þetta fólk á óskerta samúð flestra.

Samskipti foreldra og barna
Mér finnst mikilvægt að foreldrar hugi snemma að því að leggja grunn að sterkri sjálfsmynd barna sinna því hún er besta forvörnin gegn mörgum ef ekki flestum vágestum.

Ef við skoðuð þessa hugmynd í tengslum við sjálfsvorkunn vil ég benda foreldrum á að verði barn þeirra fyrir mótlæti skal varast að ýta undir eða dvelja um og of með því í sjálfsvorkunn.

Ef barninu okkar líður illa tökum við utan um það, kyssum á sárið, verum með því í sársaukanum, hvort heldur hann er líkamlegur eða andlegur en jafnframt minnum á að oftast nær tekur vanlíðanin enda. Þá getur barnið vonandi tekið upp þráðinn að nýju og gert þá hluti sem það er vant að gera í sínu daglega lífi.  Foreldrar mega ekki vera of fljótir að samþykkja uppgjöf hjá barni sínu af því að þeim finnst að það eigi svo erfitt.

 

Athugasemdir

[Sesselja Fjóla Þorsteinsdóttir, 17.8.2008 kl. 23:28]

Frábær færsla.

[Sigurður Þór Guðjónsson, 18.8.2008 kl. 00:53]

Ég er ekki sammála. Mér sýnist Davíð Þór,eins og reyndar er mjög algengt,  ekki gera ráð fyrir neinni þjáningu í lífnu nema sorg og kalla það bara sjálfsvorkunn er einhver er ekki í skýjunum. Eins og þú veist eflaust vel þá þá líður mörgu fólki mjög illa. Þessi kaldranalegi tónn Davíðs Þórs, sem mér finnst endurvarpa algeng viðbrögð í þjóðfélaginu, er einmitt sú taktík sem oft er notuð til að berja niður að sársauki annarra komi upp á yfirborðið. Ég var reyndar að hugsa um að blogga gegn þessum pstli Davíðs og kannski geri ég það. Mér finnst greinin hans afar vond.

[Kristín Katla Árnadóttir, 18.8.2008 kl. 22:02]

Þetta er mjög góð færsla Kolbrún mín og er sammála þér en vildu ekki koma inn á mitt blogg  og sjá hvað ég skrifaði. Ekki að ég sé neitt að vorkenna mér en þetta er sanneikur sem ég var að reyna að segja.

Hjartans kveðja til þín