Eftirlaun og launuð vinna

Á fundi borgarstjórnar 15. júní mun fulltrúi Flokks fólksins leggja til að borgarstjórn samþykki að setja á fót Vinnumiðlun eftirlaunafólks í Reykjavík.
Fulltrúi Flokks fólksins leggur til að Reykjavík stofni Vinnumiðlun eftirlaunafólks. Um er að ræða hugmynd að sænskri fyrirmynd þar sem eftirlaunafólk getur skráð sig og tekið að sér afmörkuð verkefni tímabundið. Sambærileg hugmynd er nú til skoðunar á Húsavík og hefur verið fjallað um verkefnið í tímariti LEB (Landssamband eldri borgara). Hugmyndin er að nýta þekkingu og verkkunnáttu eldri borgara og eftirlaunafólks og vinna í leiðinni gegn einmanaleika sem margir þeirra upplifa. Hugsunin að baki Vinnumiðlun eftirlaunafólks er að sýna að þótt fólk sé komið á ákveðinn aldur þýði það ekki að fólk geti ekki gert gagn lengur. Aðstæður þessa hóps eru afar ólíkar. Stór hópur eftirlaunafólks hefur verið á vinnumarkaði allt sitt fullorðinslíf og hefur haft mikla ánægju af vinnu sinni enda er hún oft einnig áhugamál fólks.

 

Allt samfélagið myndi stórgræða á að nýta þekkingu og kunnáttu eldra fólks eins lengi og fólk hefur vilja til að vinna. Allir græða á því að vera út í samfélaginu, taka þátt og komast í virkni. Það dregur úr einmanaleika og vinnur gegn þunglyndi hjá þeim sem glíma við það. Hér er ekki verið að tala um sjálfboðastarf heldur launuð störf. Það er fátt sem hefur eins mikið tilfinningalegt gildi eins og að upplifa sig virkan og að maður sé að gera gagn.

Hvernig mun vinnumiðlunin virka?

Vinnumiðlun eftirlaunafólks myndi virka þannig að fólk sem vill vinna skráir sig og síðan geta einstaklingar og fyrirtæki leitað til vinnumiðlunarinnar ef þeim vantar fólk í ákveðin verkefni. Þegar búið er að skrá sig er farið yfir hvað viðkomandi hefur gert áður, við hvað þeir hafa starfað og hvar færni þeirra og áhugi liggur. Sá sem skráir sig til vinnu ræður því hvenær hann vinnur og hversu mikið. Sumir vilja ráða sig í starf hálfan daginn, aðrir geta hugsað sér að starfa tvo daga í viku og svo framvegis. Nú er hægt að vinna sér inn 100 þúsund krónur á mánuði án þess að ellilífeyrir skerðist. Auðvitað er ekkert sanngirni í þessu. Úrræðið myndi að sjálfsögðu virka betur ef dregið er úr skerðingum vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega. Eftirlaunafólk á að fá að vinna eins lengi og það vill án skerðinga og njóta afraksturs vinnu sinnar eins og aðrir. Meirihlutinn í borgarstjórn getur ef hann vill ákveðið að fylgja ekki almannatryggingarkerfinu og boðið eldra fólki upp á úrræði til að auka virkni og tekjur.

Vinnumiðlunin yrði milliliður. Hún myndi síðan annast innheimtu hjá fyrirtæki/stofnun þar sem viðkomandi vinnur og greiða svo laun til þátttakenda. Fjölmörg störf koma til greina fyrir þennan hóp enda er mannauðurinn mikill og fólk með langa reynslu. Fyrirkomulagið gengur vel í Svíþjóð og er auk þess til skoðunar á Húsavík. Því ætti Vinnumiðlun eftirlaunaþega að geta blómstrað í Reykjavík. Oft kemur upp sú staða að fyrirtæki vanti starfskraft með stuttum fyrirvara eða tímabundið. Hægt er að hugsa sér alls konar birtingamyndir í þessu sambandi. Fulltrúi Flokks fólksins vonar að fulltrúar meirihlutans í borgarstjórn og aðrir kjörnir fulltrúar sjái kostina við þessa tillögu og vísi henni þangað sem hún á heima til frekari skoðunar og þróunar.

Grein birt í Morgunblaðinu 14. júní 2021